برای آن که روشن شود که امامت، فلسفه ی خلقت انسان و جهان است، باید دو مطلب زیر را با رجوع به آیات، مورد پژوهش قرار دهیم .

1 - انسان کامل، فلسفه ی خلقت جهان است .

2 - اما، انسان کامل است .

3 - در تبیین دو مطلب یاد شد، مطالب زیر نیز روشن خواهد شد:

1 - انسان کامل، خلیفه ی خداوند در زمین است .

2 - پیامبران الهی، امامان و خلقای الهی بوده اند .

3 - خلافت الهی با امامت ملازمه دارد .

4 - امامت و خلافت الهی، پس از پیامبران استمرار دارد .

مطالب یاد شده، عناوین و سرفصل کلی بخش نخست این نوشتار را تشکیل می دهند .

انسان کامل، فلسفه ی خلقت است .

از مطالعه ی قرآن، به روشنی به دست می آید که انسان، در نظام تکوین و تشریع الهی، موقعیت و جایگاه ویژه ای دارد، از نقش محوری و مرکزی برخوردار است . قرآن کریم، آشکار یادآور شده است که خداوند همه ی زمینی را برای انسان آفریده است: «هو الذی خلق لکم ما فی الارض جمیعا ⁽⁶⁾ » .

نیز در جای دیگر یادآور شده است که زمین، به منزله ی بساط و فرشی گسترده، و آسمان، چونان سقفی برافراشته برای آدمیان است، و خداوند، از آسمان، آب فرو می فرستند و گیاهان و انواع میوه ها را روزی انسان ها می سازد: «الذی جعل لکم الارض فراشا والسماء بناءالله وانزل من السماء ماءالله فاخرج به من الثمرات ازقالکم ⁽⁷⁾ » .

شب و روز نیز در خدمت بشر قرار داده شده تا در شب، آرامش یابد و در روز، از روشنایی هوا، برای کسب و کار و تامین عیشت خویش بده بگیرد: «هو الذی جعل لکم اللیل لتسکنوافیه و النهار مبصرا ⁽⁸⁾ » .

نکته ی مهم، این است که هدف از آفرینش انسان و آفرینش جهان برای او، این نبود، و نیست که او در حیات مادی و زندگی دنیوی، کامجویی بیش تری کند و وسیله ی لذت گرایی او به طور کامل فراهم باشد، بلکه فلسفه ی آفرینش او و آفرینش جهان برای او، این بوده است که راه حق شناسی و حق پرستی را بپوید و از دین رهگذر، به کمال مطلوب خویش که همانا قرب به خداوند و لقاء الله است، برسد . در آیاتی که پیش از این یادآور شدیم به این نکته اشاره شده است . خداوند، نخست، آدمیان را مخاطب ساخته و آنان را به عبادت پروردگاری که آنان را آفریده است، فرا می خواند: «یا ایها الناس اعبدوا ربکم الذی خلقکم والذین من قبلکم لعلکم تتقون ⁽⁹⁾ » . آن گاه یادآور می شود که پروردگاری که آنان باید او را پرستش کنند، کسی است که زمین و اسمان را برای آنان آفریده و از آسمان، آب نازل می کشد، و از زمین، گیاه و میوه می رویاند تا رزق بشر تامین گردد، و بنابراین، نباید برای خداوند، شریک برگزینند: «الذی جعل لکم الارض فراشا والسماء بناء الله وانزل من السماء ماءا فاخرج به من الثمرات رزقالکم فلا تجعلوا لله انداد الله وانتم تعلمون ⁽¹⁰⁾ »

قران کریم، این حقیقت را که هدف آفرینش اشک و جهان، این است که انسان ها آزموده شوند و در میدان ایمان و عمل صالح از هم گوی سبقت را بربایند و سعادت و کمال مغلوب خویش را در آغوش گیرند، در آیات بسیاری و به روش های گوناگون، بیان کرده است . خداوند در سوره ی کهف آیه ی هفتم می فرماید: «انا جعلنا ما علی الارض زینة لها لیبلوهم ایهم احسن عملا» ; اما، آفریده های زمینی را زینت بخش زمین قرار دادیم تا آدمیان را بیازماییم که کدام یک نیکوکارترند .

سیوطی، در ذیل این آیه، از پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله وسلم) حدیثی را روایت کرده که بسیار آموزنده است یکی از اصحاب پیامبر، از آن حضرت از معنای این آیه می پرسد . پیامبر ( صلی الله علیه و آله وسلم) پاسخ می دهد . «لیبلوکم ایکم احسن عقلا واورع علی محارم الله و اسرعکم فی طاعة الله ⁽¹¹⁾ ; خداوند، می خواهد شما را بیازماید تا روشن شود که کدام یک از شما عاقل ترید و در پرهیز از محارم الهی پروا پیشه تر و در اطاعات خداوند شتابان تر; یعنی در، این آزمون بزرگ الهی، با پشتوانه ی عقل می توان پیروز گردید . این عقل است که ستایش و پرستش خداوند را به عنوان شکرگزاری نعمت های الهی بر انسان واجب می کند و ایشان را به دوراندیشی و آینده نگری بر می انگیزد تا سعادت ابدی خویش را قربانی لذت های زودگذر و حیات کوتاه دنیوی نکند .

با چنین تاملات عقلانی است که انشای می کوشد در پرهیزگاری و فرمانبرداری از خداوند، گوی سبقتت را از دیگران برباید و به کمال مطلوب و سعاد برین دست یازد .

از آن چه گفته شد، این مطلب به دست آمد که انسان کامل، کسی است که در عقیده و عمل، هرگز از مسیر حق منحرف نمی گردد، و راه حق را به درستی می شناسد، و به نیکوترین وجه ممکن، می پیماید . چنین انسانی است که جهان برای او آفریده شده است، و برقراری نظام کیهانی، به میمنت وجود او است .

انسان کامل، حجت خداوند در زمین است، و اگر لحظه ای حجت خداوند در زمین نباشد، وجودش لغو خواهد بود، و چون کار لغو، از خداوند صادر نمی شود، حیات زمینی، مختل می گردد . در احادیث بسیار وارد شده است که اگر زمین به دل صحبت و امام باشد، اهل اش را فرو خواهد برد ⁽¹²⁾ : «لو ان الامام رفع من الارض ساعة لساخت باهلها» .

بر همین اساس است که در دعای عدیله، درباره ی وجود اقدس امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) آمده است: «بیقائه بقیت الدنیا، و بیمنه رزق الوری، وبوجوده ثبتت الارض والسماء . ⁽¹³⁾

از تامل و تدبر در قرآن و سخنان پیشوایان معصوم، به روشنی به دست می آید که امام، در هر زمان، مصداق و نمونه ی کامل ترین انسان روزگار خویش است، و از طرفی، هدف از آفرینش جهان، انسان کامل بوده است . نتیجه ی این دو مقدمه، این است که وجود امام، فلسفه ی خلقت جهان به شمار می رود . تبیین این دو مطلب، چنین است

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: